مقدمه
بر اساس مصوبه جلسه ۵۹۳ مورخ ۲۳/۰۸/۸۵ شورای عالی انقلاب فرهنگی، جایزه ادبی جلال آل احمد با هدف ارتقاء زبان و ادبیات ملی و دینی و تشویق نوشته‌ها با هویت و خاستگاه ایرانی به کتب در چهار حوزه ۱-رمان و داستان بلند، ۲-مجموعه داستان، ۳-نقد ادبی، ۴- مستندنگاری و تاریخ‌نگاری اهدا می‌شود.
ماده ۱: ساختار اجرایی
۱. هیأت امناء: اعضای حقیقی و حقوقی کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی عضو شورای هنر با ریاست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیری (بدون حق رأی) معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی.
۲. هیأت علمی: متشکل از ۹ نفر از نویسندگان و صاحب‌نظران در زمینه رمان، داستان کوتاه، نقد ادبی، و مستندنگاری و تاریخ‌نگاری که توسط معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب و برای تأیید به هیأت امناء معرفی می‌شوند.
تبصره: پس از انتخاب هیأت علمی، اسامی آن‌ها توسط دبیرخانه اعلام می‌شود.
۳. هیأت داوران: یک هیأت سه نفره در هر بخش که توسط هیأت علمی انتخاب می‌شوند.
۴. دبیرخانه: تشکیل دبیرخانه این جایزه بر عهده‌ی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که بر مبنای انعقاد توافق‌نامه به بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان واگذار می‌شود.
ماده ۲: روند داوری
۱. در مرحله اول، انتخاب اولیه و دسته‌بندی آثار رسیده توسط دبیرخانه و زیر نظر هیأت علمی صورت می‌گیرد.
تبصره: کتاب های مستند داستانی در بخش مستندنگاری دسته بندی می شوند.
۲. در مرحله دوم، آثار منتخب از مرحله اول، توسط هیأت داوران، داوری می‌شود تا آثاری که نصف به علاوه یک رأی مثبت کسب کند به مرحله سوم بروند.
تبصره ۱: برگزیدگان و دبیر دوره‌ی پیشین جایزه ادبی جلال آل‌احمد می‌توانند هر کدام حداکثر ۳ اثر در حوزه مربوطه را به عنوان آثار شایسته‌ی داوری در مرحله سوم به طور رسمی به دبیرخانه معرفی کنند.
تبصره ۲: مؤسسات و تشکل‌های ملی صنفی و ادبی دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز می‌توانند ۳ اثر شایسته انتخاب را برای مرحله سوم به طور رسمی به دبیرخانه پیشنهاد کنند.
۳. هیأت داوران از میان آثار منتخب مرحله دوم و آثار ارائه شده بر مبنای دو تبصره پیشین، ۵ اثر را در هر بخش به عنوان نامزد برنده‌ی جایزه انتخاب می‌کنند.
تبصره ۱: آثار معرفی شده در این مرحله به رسانه‌های جمعی اعلام می‌شود
تبصره ۲: در این مرحله، اسامی هیأت داوران و هیأت انتخاب نهایی در هر بخش به رسانه‌های جمعی اعلام می‌شود.
۴. مرحله چهارم، هیأت انتخاب نهایی در هر بخش متشکل از هیأت داوران آن بخش، دبیر علمی جایزه یا نماینده وی، و یک نفر از اعضای هیأت علمی به انتخاب همین هیات، اثر برگزیده را تعیین و به دبیرخانه معرفی می‌کنند تا در مراسم اهدای جوایز اعلام شود.
تبصره ۱: در هر بخش تنها به یک اثر (مگر به تشخیص هیئت انتخاب نهایی، به حداکثر ۲ اثر) جایزه داده می‌شود.
تبصره۲: آثار واجد شرایط‌ِ اعضای هیات‌امنا، هیات‌علمی، هیات‌داوران، و اعضای دبیرخانه در جایزه شرکت داده نمی‌شود.
تبصره۳: اعضای هیات‌انتخاب‌نهایی و هیات‌داوران موظف به صیانت از رأی نهایی و اعضای هیات‌علمی موظف به صیانت از روند داوری و مصوبات هیات‌علمی هستند.
تبصره ۴: جزییات نتایج و جلسات داوری، و نظر هر یک از داورها درباره‌ی هر اثر محرمانه تلقی شده و اعلام نمی‌شود.
ماده ۳: معیارهای عمومی داوری
با توجه به مصوبه‌ی شورای عالی انقلاب فرهنگی معیارهای اثر برگزیده چنین معرفی می‌شود:
۱. انتشار اثر برای نخستین بار در سال پیش از برگزاری.
تبصره ۱: به آثاری که در سال‌های قبل با عنوانی دیگر یا توسط ناشری دیگر به چاپ رسیده باشد، جایزه تعلق نمی‌گیرد.
تبصره ۲: ملاک پذیرش آثار در داوری، تاریخ انتشار آن بر مبنای شناسنامه کتاب است. اگر این شناسنامه موجود نباشد، فهرست‌نویسی فیپای کتاب مبنای پذیرش خواهد بود.
۲. تأثیرگذاری در ارتقای سطح ادبی کشور.
۳. دارا بودن ارزش‌های هم‌خوان با اهداف یادشده در اساس‌نامه جایزه.
۴. برخورداری از ساختار و زبان مناسب و محتوای متناسب با چهار حوزه جایزه
تبصره ۱: اگر اثر برگزیده بیش از یک نفر پدیدآورنده داشته باشد، جایزه به طور مساوی بین پدیدآورندگان اثر تقسیم می‌شود. مگر این‌که اطلاعات و قراین روشن در کتاب، خلاف تساوی دلالت کند، که در این صورت رآی هیأت انتخاب نهایی نافذ است.
تبصره ۲: کتاب‌های دوره‌ای، تا قبل از پایان دوره در جایزه شرکت داده نمی‌شوند، اما در صورت استقلال محتوایی، هر مجلد حکم یک کتاب مستقل را دارد وتشخیص این موضوع با هیأت انتخاب نهایی است.
تبصره ۳: معیارهای اختصاصی هریک از بخش ها توسط هیأت علمی به هیأت داوران اعلام خواهد شد.
ماده ۴: منابع مالی
هزینه‌های لازم برای اجرای این طرح که در بودجه سالانه معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منظور شده طبق توافق‌نامه در اختیار مجری قرار می‌گیرد.
ماده ۵: مفاد آیین‌نامه
این آیین‌نامه در ۵ ماده و ۱۵ تبصره توسط هیأت علمی تدوین و در تاریخ …………………… به تصویب هیأت علمی رسیده است.
مهدی حجوانی، سید عبدالعلی دستغیب، احمد دهقان، محمدرضا زائری، بلقیس سلیمانی، مصطفی مستور
